تحلیل رابطه تغییرات قیمت نفت و متغیرهای کلان اقتصادی در قالب یک مدل کلان سنجی در ایران

از اواخر دهه ???? و دهه ???? درآمدهای نفتی به آرامی به بازیگر اصلی و نیروی محرکه اقتصاد ایران تبدیل شد. از اوایل دهه ???? به بعد، قیمت نفت خام نقش آفرین شد و با نوسان مداوم و رو به رشد خود، منشاء تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی زیادی در ایران شده است. یکی از مهمترین بحثهایی که طی سالیان اخیر به آن پرداخته شده و تحقیقات گوناگونی بر روی آن انجام گرفته است، بررسی اثرات تغییر قیمت و درآمدهای نفتی بر روی متغیرهای مختلف جامعه از جمله متغیرهای اقتصادی بوده است. یکی از بهترین روشهایی که می توان بر اساس آن، اثرپذیری متغیرهای کلان اقتصادی از قیمت نفت را بررسی نمود، روش شبیه سازی درون نمونه ای می باشد. این تحقیق با ارائه ی یک مدل کلان سنجی و با استفاده از آمارهای سالانه بانک مرکزی بین سالهای 1386-1338 و با شبیه سازی روند قیمتی نفت، تاثیرگذاری این متغیر بر اقتصاد کشور و وابستگی متغیرهای اصلی کلان اقتصاد مانند تولید ناخالص داخلی، مصرف، سرمایه گذاری، بیکاری، تورم و غیره به نفت را مورد بررسی قرار می دهد. در طول این فرآیند، روشهای برآورد سیستمی، روشهای برازش سیستمی و روشهای حل مدل نیز به طور خلاصه توضیح داده می شوند. همچنین با ارائه یک شبیه سازی برون نمونه ای، روند این متغیرها در صورت کاهش درآمدهای نفتی در10 سال بعد از محدوده زمانی استفاده شده، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در آخر اینگونه نتیجه گیری می شود تمامی متغیرهای اصلی کلان ایران براساس تئوری های موجود اقتصادی به نوسانات نفت واکنش نشان می دهند و لذا اقتصاد ایران شدیدا به قیمت نفت و نوسانات آن و به تبع به درآمدهای نفتی حساس است.